Ordlathas
contae
barúntacht
paróiste dlí
baile fearainn
Nóta mínithe
- Gaeilge
the lake?
Níl aon loch ná talamh lochach sa bhaile fearainn inniu. Idir an dá chnoc tá talamh aol-ghairbhéalach a shíneann siar tríd an gcrosbhóthar, áit a bhfuil stráice beag bídeach de thalamh ghlárach freisin (féach ‘Limestone sands and gravels’ agus ‘Alluvium undifferentiated’ ag an gcrosbhóthar; ‘Limestone till’ [.i. an talamh ard]); sa chuid thiar agus sa chuid theas tá portach (‘cutover peat’, www.epa.ie; cf. 1655 ‘Red bog … Red Bog’ díreach laisteas). D’fhéadfadh sé gur rian atá sa phíosa beag glárach úd de lathach ní b’fhairsinge. Cf., áfach, an fhorbairt in bf An Inse (#28208) i mBaile Adaim: 1549 ‘Inchenelaaghe’, 1560c ‘Innse na Lathach’ LBran. > 1612 ‘Inchnelagh’. Tá na foirmeacha stairiúla anseo éagsúil go maith leis sin.
Ach ní heol dúinn cén t-údar atá ag Dowling nuair a deir 1948 ‘Pronounced apparently as “laitheach” and not as “loch”’ — is é 2015 /lɑk/ fuaimniú an lae inniu, fuaimniú a réitíonn le 2005 /balinˈlɑk/ bf Baile an Locha (#27778) i gCuileannach, 2006 /lɑkˈlas/ bf An Loch Glas (#28132) i mBaile Adaim. Agus tá moladh an Donnabhánaigh 1838 ‘leamhach’, a leasaigh sé go ‘lathach, puddle or slough’, bunaithe ar 1838 ‘Lawghe’, tagairt mhíchruinn a cóipeáladh san Ainmleabhar as na Ionchoisní (is é bf Leamhach (#28857) i Sliabh Mairge atá ansin).
Mar sin, níl dóthain fianaise chun lathach “mire, muddy place” a mholadh anseo agus is dócha gurbh fhearr cloí le An Loch “the lake”. D’fhéadfaí a thuairimiú nach é teorainn ghlan dhíreach dhiméin Pháirc Ioma a bhí mar theorainn theas don bhaile fearainn seo ó cheart. Má shíníodh an baile fearainn seo 500m ní b’fhaide ó dheas chomh fada le Emo Lake SO ó cheart, d’fhéadfadh sé gurbh é an t-achar idir Lough Hill SO lastuaidh agus an loch úd laisteas a bhí i gceist leis an ainm 1659 ‘Loghtowne’ Cen. < Baile an Locha (?) “the town of the lake”. Féach, áfach, go bhfuil an teorainn ar léarscáil an Down Survey ar aon dul le teorainn an lae inniu.
Lárphointe
Tagairtí stairiúla
1659 |
Loghtowne
|
Cen. Leathanach: 502
|
1660c |
Lough
|
BSD (La) Leathanach: 119
|
1695 |
Lagh
|
Inq. Lag. Leathanach: 4 G III
|
1720 |
Lough
|
CGn. Imleabhar: 30.276.17747
|
1814 |
Lough
|
Par. Stat. Imleabhar: II, Leathanach: 545
|
1838 |
Lough
|
HCons PR:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
Lawghe
[Is áit eile í seo.]
|
Inq. C I:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
Lagh
|
Inq. G III:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
Lathach, 'puddle or slough'
"leamhach" [scriosta]
|
OD:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
Lough
"'[Laugh,' recte." [Nóta OD]
|
OD:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
[Lough]
"…a hill called 'Lough Hill'…"
|
Desc. Rem.:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
Lough
|
BS:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
Lough
|
Evans Map 1817:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
Lough
|
HCSV:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
Lough
|
Vestry Bk.:AL Leathanach: La041,33
|
1838 |
Logh
|
Cahill Co. Map:AL Leathanach: La041,33
|
2015 |
lɑk
|
Aire: Cáipéisíocht áirithe chartlainne de chuid an Bhrainse Logainmneacha í seo. Léirítear anseo cuid de réimse thaighde an Bhrainse Logainmneacha ar an logainm seo thar na blianta. D'fhéadfadh sé nach taifead iomlán é agus nach bhfuil aon rangú in ord bailíochta déanta ar an bhfianaise atá ann. Is ar an tuiscint seo atá an t-ábhar seo á chur ar fáil don phobal.
Is féidir leas a bhaint as an ábhar cartlainne agus taighde atá curtha ar fáil ar an suíomh seo ach an fhoinse a admháil. Ní mór scríobh chuig logainm@dcu.ie chun cead athfhoilsithe nó saincheisteanna eile maidir le ceadanna nó cóipcheart a phlé.
Nasc buan
https://www.logainm.ie/28291.aspxTuilleadh eolais faoin áit seo
Sonraí oscailte
Comhéadan feidhmchláir (API)
Linked Logainm
Formáidí: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML