BROWSE
townland
An Cuan
genitive: an Chuain
(Irish)
Cones
(English)

Glossary

English bay, harbour, recess

Explanatory note

  • Gaeilge

    the bend, curve

    Tá bunús an logainm seo éiginnte.

    Is ar léarscail Cahill atá an tagairt is sine dá dtagann anuas chugainn le fáil .i. 1805 ‘The Cones’, ainm atá greanta ar bharra cnoic san áit a mbeifí ag súil le sl Bán Riabhach Conga (Baunreaghcong SO) (#28354) .i. an mullach ar imeall theas an bhaile fearainn seo Cones SO. Ach féach an leagan uatha 1821 ‘Cowen’ i Leabhar na nDeachúna.

    Éiríonn an Bhearú sa talamh ard thiar. Is é cúrsa cam na habhann a thugann orainn a mheas gur béarlú ar cuan “curve” atá in ainm an bhaile fearainn, mar a mholann an Donnabhánach (cf. FGB s.v. cuan; cf. Ó Crualaoich, Logainmneacha na hÉireann IV (LG) s.nn. Coonoge agus Tincone). Cf. bf An Cuan Beag (#28845) i Sliabh Mairge, atá suite le hais chamas abhann. [D'fhéadfadh cuair i leirg an tsléibhe a bheith i gceist freisin.]

    Is cosúil gur sa Bhéarla a tháinig an fhoirm iolra chun solais. Sa lá atá inniu ann, tuigtear The Cones faoi mar a bheadh sé ag tagairt do na mullaigh os cionn an bhaile fearainn seo laisteas (m.sh. O’Hanlon, ‘The lofty line of summits called the Cones extends along the southern boundary [of Rearymore Parish]’ Hist. Queen’s Co. I 306; cf. The Cones marcáilte mar ainm sléibhe, siar ón mbaile fearainn, ar léarscáil Shraith Eolais 54). Ní féidir a chur as an áireamh gur logainm Béarla a bhí ann an chéad lá (cf. an mionainm The Cut SO, a tugadh ar an mbóthar aduaidh trí na sléibhte tamaillín ón áit seo), ach is annamh a leithéid sa cheantar seo. Ná ní heol dúinn aon sampla eile de cone mar ainm cnoic in Éirinn. Ar an láimh eile, féach an béarlú crg Carraig an Chuain > Cone Rock (#1399327), oil Oileán an Chuain > Cone Island (#1399325) i nGaeltacht Mhaigh Eo.

    Mionainmneacha ar an léarscáil:
    Léirítear Glen Barrow SO san áit a n-éiríonn an abhainn. Gleann Bearú “the glen of (An) B(h)earú” ab ainm don chuid seo den ghleann mar a bhfuil foinse na habhann úd, chomh maith le bf Gleann Bearú (#28544) féin, gan dabht.

Centrepoint

53.0996, -7.49659latitude, longitude
Irish Grid (with letter)
Computing...
Irish Grid (without letter)
Computing...
Irish Transverse Mercator (ITM)
Computing...

Historical references

1823
Cowen and Glanbarrow
TAB
1823
Glandbarrow and Cowen
innéacs
TAB
1838
Cones
BS:AL Leathanach: La054,11
1838
The Cones
Cahill Co. Map:AL Leathanach: La054,11
1838
Na cuain, 'the bends or windings'
OD:AL Leathanach: La054,11
1838
Cones
OD:AL Leathanach: La054,11
1838
[Cones]
"The sources of the Barrow are in the southern part of the townland."
Desc. Rem.:AL Leathanach: La054,11
1997
koːn ˈgap
Áit. Uimhir : T895a2, Cainteoir: J & M Connolly
1997
koːn
Áit. Uimhir : T895a1, Cainteoir: C. McEvoy

Please note: Some of the documentation from the archives of the Placenames Branch is available here. It indicates the range of research contributions undertaken by the Branch on this placename over the years. It may not constitute a complete record, and evidence may not be sequenced on the basis of validity. It is on this basis that this material is made available to the public.

Archival and research material provided on this site may be used, subject to acknowledgement. Issues regarding republication or other permissions or copyright should be addressed to logainm@dcu.ie.

Open data

Application programming interface (API)

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
API key required to access data
More about the Logainm API

Linked Logainm

Formats: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML

Operated by Digital Repository of Ireland
More about Linked Logainm