Hierarchy
county
barony
civil parish
townland
Explanatory note
- Gaeilge
the bend, curve
Tá bunús an logainm seo éiginnte.
Is ar léarscail Cahill atá an tagairt is sine dá dtagann anuas chugainn le fáil .i. 1805 ‘The Cones’, ainm atá greanta ar bharra cnoic san áit a mbeifí ag súil le sl Bán Riabhach Conga (Baunreaghcong SO) (#28354) .i. an mullach ar imeall theas an bhaile fearainn seo Cones SO. Ach féach an leagan uatha 1821 ‘Cowen’ i Leabhar na nDeachúna.
Éiríonn an Bhearú sa talamh ard thiar. Is é cúrsa cam na habhann a thugann orainn a mheas gur béarlú ar cuan “curve” atá in ainm an bhaile fearainn, mar a mholann an Donnabhánach (cf. FGB s.v. cuan; cf. Ó Crualaoich, Logainmneacha na hÉireann IV (LG) s.nn. Coonoge agus Tincone). Cf. bf An Cuan Beag (#28845) i Sliabh Mairge, atá suite le hais chamas abhann. [D'fhéadfadh cuair i leirg an tsléibhe a bheith i gceist freisin.]
Is cosúil gur sa Bhéarla a tháinig an fhoirm iolra chun solais. Sa lá atá inniu ann, tuigtear The Cones faoi mar a bheadh sé ag tagairt do na mullaigh os cionn an bhaile fearainn seo laisteas (m.sh. O’Hanlon, ‘The lofty line of summits called the Cones extends along the southern boundary [of Rearymore Parish]’ Hist. Queen’s Co. I 306; cf. The Cones marcáilte mar ainm sléibhe, siar ón mbaile fearainn, ar léarscáil Shraith Eolais 54). Ní féidir a chur as an áireamh gur logainm Béarla a bhí ann an chéad lá (cf. an mionainm The Cut SO, a tugadh ar an mbóthar aduaidh trí na sléibhte tamaillín ón áit seo), ach is annamh a leithéid sa cheantar seo. Ná ní heol dúinn aon sampla eile de cone mar ainm cnoic in Éirinn. Ar an láimh eile, féach an béarlú crg Carraig an Chuain > Cone Rock (#1399327), oil Oileán an Chuain > Cone Island (#1399325) i nGaeltacht Mhaigh Eo.
Mionainmneacha ar an léarscáil:
Léirítear Glen Barrow SO san áit a n-éiríonn an abhainn. Gleann Bearú “the glen of (An) B(h)earú” ab ainm don chuid seo den ghleann mar a bhfuil foinse na habhann úd, chomh maith le bf Gleann Bearú (#28544) féin, gan dabht.
Centrepoint
Historical references
1823 |
Cowen and Glanbarrow
|
|
1823 |
Glandbarrow and Cowen
innéacs
|
|
1838 |
Cones
|
BS:AL Leathanach: La054,11
|
1838 |
The Cones
|
Cahill Co. Map:AL Leathanach: La054,11
|
1838 |
Na cuain, 'the bends or windings'
|
OD:AL Leathanach: La054,11
|
1838 |
Cones
|
OD:AL Leathanach: La054,11
|
1838 |
[Cones]
"The sources of the Barrow are in the southern part of the townland."
|
Desc. Rem.:AL Leathanach: La054,11
|
1997 |
koːn ˈgap
|
Áit. Uimhir : T895a2, Cainteoir: J & M Connolly
|
1997 |
koːn
|
Áit. Uimhir : T895a1, Cainteoir: C. McEvoy
|
Please note: Some of the documentation from the archives of the Placenames Branch is available here. It indicates the range of research contributions undertaken by the Branch on this placename over the years. It may not constitute a complete record, and evidence may not be sequenced on the basis of validity. It is on this basis that this material is made available to the public.
Archival and research material provided on this site may be used, subject to acknowledgement. Issues regarding republication or other permissions or copyright should be addressed to logainm@dcu.ie.
Permanent link
https://www.logainm.ie/28341.aspxOpen data
Application programming interface (API)
Linked Logainm
Formats: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML