Hierarchy
county
barony
civil parish
townland
Explanatory note
- Gaeilge
the town of Crasal?
Níl bunús an cháilitheora cinnte.
Tagann athrú ar litriú an ghuta leathdheiridh ó -a- go -o- idir 1637 agus 1805. Is é an trua é go bhfuil bearna chomh mór sin san fhianaise agus go bhfuil an t-aon sampla amháin ón 16ú haois truaillithe. Is cosúil gur * /balɪˈkrasəl/ an fuaimniú a bhí ar an logainm sa 17ú haois, rud a thagann salach ar an gcéad tagairt eile 1805 ‘Ballyna Crossan’ Cahill .
Ní bheifí ag súil le * Baile Mhic Bhreasail “the town of the son of Breasal” * /balʹɪ(vʹɪ)kˈvʹrʹasəlʹ/ a bhéarlú mar * /balɪˈkrasəl/ agus gan rian ar bith de bhr- caol. D’fhéadfaí sloinne * Mac Crosáil a thuairimiú, b’fhéidir mar fhorbairt ó Mac Crosáin, sloinne na mbard a bhí i seirbhís Uí Mhóra agus Uí Chonchúir. Taobh istigh de 4km ón mbaile fearainn seo i bparóiste Lé le linn Griff. Val. b’ann do mhuintir Crossan féin, Crosby (< Mac Crosáin) agus Crosenton. Cé gur comónta an malartú -l/-n deiridh, áfach, is ar éigean a bheifí ag súil lena leithéid d’atuiscint ar mhórshloinne mar seo ina cheantar dúchais.
D’fhéadfaí foirm ghaelaithe d’ainm nó de shloinne Angla-Normannach a chur i gcás, m.sh. * Creasail mar ghaelú déanach ar an sloinne gallda Cressel < Cresswell < Carswell, sloinne ón logainm Carswell < cærse “cress” + wiella “stream” an tSean-Bhéarla. (Ní hionann déantús is Cantuail < Cantwell (< de Conteville ) ná Ruiséil < Russell na nAngla-Normannach.) Ní heol dúinn aon sampla de Carswell i measc na Sean-Ghall, áfach, agus is i gCúige Uladh is mó atá sé le fáil sa lá atá inniu ann.
Centrepoint
Historical references
1549 |
Ballycayerill
|
Carrigan MS Imleabhar: 46, Leathanach: 97
|
1619 |
Ballicrassell
|
Inq. Lag. Leathanach: 15 J I
|
1621 |
Ballickrassell
|
|
1637 |
Ballycrassell
|
Inq. Lag. Leathanach: 23 C I
|
1805 |
Ballyna Crossan
|
|
1812 |
Ballycrossil
|
Leet Leathanach: 55
|
1815 |
Ballycrossill
|
CGn. Imleabhar: 689, Leathanach: 465, Uimhir: 473797
|
1838 |
Ballycrossal
|
BS:AL Leathanach: LA007,3
|
1838 |
Ballycrossal
|
Warburton Map 1785:AL Leathanach: LA007,3
|
1838 |
Ballycrossell
|
Map 1720 (Chetwode):AL Leathanach: LA007,3
|
1838 |
Ballycrassell
|
Inq. C I:AL Leathanach: LA007,3
|
1838 |
Baile Uí Chrasail, 'O'Crassell's town'
|
OD:AL Leathanach: LA007,3
|
1838 |
Ballycrossal
|
OC:AL Leathanach: LA007,3
|
2005 |
baliˑˈkrɑsil
|
Please note: Some of the documentation from the archives of the Placenames Branch is available here. It indicates the range of research contributions undertaken by the Branch on this placename over the years. It may not constitute a complete record, and evidence may not be sequenced on the basis of validity. It is on this basis that this material is made available to the public.
Archival and research material provided on this site may be used, subject to acknowledgement. Issues regarding republication or other permissions or copyright should be addressed to logainm@dcu.ie.
Permanent link
https://www.logainm.ie/28448.aspxFurther information about this place
Open data
Application programming interface (API)
Linked Logainm
Formats: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML