An Cheapach Ard/Capard

OpenStreetMap OSI Gaeilge OSI Béarla OSI Digital Globe BRABHSÁIL

Ordlathas

baile fearainn

An Cheapach Ard

ginideach: na Ceapaí Airde

(Gaeilge)

Capard

(Béarla)

Ceannlitreacha

Gluais

ard

Béarla height; high

ceapach, ceapaigh

Béarla plot of land, tillage plot

Ordlathas

contae

Laois/Laois

barúntacht

Tigh na hInse/Tinnahinch

paróiste dlí

Ros Fhionnghlaise/Rosenallis

Nóta mínithe

Gaeilge
the high tillage-plot?

Níl aon rian den chonsan deiridh -ch /-x/ roimh túsghuta an cháilitheora anseo (ná in bf Ceapach Uláin (#28640) sa pharóiste céanna). Seans maith, mar sin, gur réaduithe iad na foirmeacha béarlaithe anseo ar fhoirm chalctha den logthuiseal ceapaigh. Is deacair ceapach a aithint thar ceapaigh i bhfoirmeacha béarlaithe agus go minic ní féidir a bheith cinnte cé acu an béarlú lochtach ar -ach gan bhéim nó an béarlú cruinn ar -aigh an logthuisil atá ann. Cf. 1569 ‘Cappoghbeg’, 1593 ‘Kappaghbegge’, srl., os coinne 1622 ‘Cappabegg’, srl., faoi bf An Cheapach Bheag (#28545), ainm eile sa pharóiste seo.

Cloímid leis an ainmneach ceapach tríd síos sa chontae seo.

Thug an baile fearainn mór millteach seo ainm don droim fada sl Droim na Ceapaí Airde (#1411413), ach is cosúil gur thagair sé d’achar ní ba lú sa 17ú haois.

Mionainmneacha ar an léarscáil:
1. Maireann Clonkelly SO mar ainm tí mhóir ag bun an chnoic mhaoil i dtuaisceart an bhaile fearainn: 1607 ‘Clonekylly’, ‘Clonkill’, ‘Clonekill’, ‘Clowinkilly’, 1660c ‘the upper Clonkilly [i dtreo bf Skerry] … the Lower Clonkilly [i dtreo bf Corbally]’ < Cluain Coille (?) “the pasture of the wood” (#1419945). Ach sa 17ú haois thagraíodh an mionainm seo do leirg theas an droma seo go léir, is cosúil (cf. BSD).
2. Ar an taobh thuaidh den chnoc mar a bhfuil Clonkelly House SO, léirítear Lackan SO < An Leacain “the hillside” (sampla eile is ea ainm an bhaile fearainn bf An Leacain (#28549) 1km siar uaidh).
3. Ag ceann thoir an droma atá an mullach beag (350m) darb ainm cn Antonian (#1419722).
4. Siar uaidh sin tá sl Sliabh Chlár na hInse (#1419723).
5. I lár an bhaile fearainn ar leirg an droma (marcáilte in dhá áit ar leith ar SO 6″) atá 1823 ‘Coolenagrena [Mountain]’ TAB, 1841 Coolnagreany SO < Cúil na Gréine “the corner, nook of the sun”.
6. Gairid dó seo tá Derrena SO, nach léir a bhunús ach atá fréamhaithe, is cosúil, ó doire “(oak-)wood” nó b’fhéidir draighneach “thorny place”.
7. Ní heol dúinn aon tagairt stairiúil do St. Margaret’s Well SO in aice Theach na Ceapaí Airde.
8. Is cosúil gurb ionann 1805 ‘Thompsons Quarry’ Cahill agus 1841 Stone Pile SO 25″ thuas ar an droim.

Lárphointe

53.1051, -7.4459domhanleithead, domhanfhad

Eangach na hÉireann (le litir)

Á ríomh...

Eangach na hÉireann (gan litir)

Á ríomh...

Trasteilgean Mercator na hÉireann (ITM)

Á ríomh...

Taifid chartlainne

Tagairtí stairiúla

1607	Cappard	O Doyne Ms. Leathanach: 19 Lámhscríbhinn Uí Dhuinn/The O'Doyne Manuscript, eag. K.W. Nicholls Áit foilsithe: Baile Átha Cliath, Bliain foilsithe: 1983, Foilsitheoir: Coimisiún Láimhscríbhinní na hÉireann
1607	Cappard	O Doyne Ms. Leathanach: 22 Lámhscríbhinn Uí Dhuinn/The O'Doyne Manuscript, eag. K.W. Nicholls Áit foilsithe: Baile Átha Cliath, Bliain foilsithe: 1983, Foilsitheoir: Coimisiún Láimhscríbhinní na hÉireann
1622	Cappard	CPR Leathanach: 552 Calendar of Patent Rolls of James I Bliain: 1603–23, Pubref: BÁC, 1966, Teideal iomlán: Irish Patent Rolls of James I: Facsimile of the Irish Record Commission's Calendar prepared prior to 1830
1659	Clappard & Cloncannon	Cen. Leathanach: 505 A census of Ireland, circa 1659: with supplementary material from the poll money ordinances (1660-1661), eag. S. Pender (1939) Bliain foilsithe: 1939, Údar: S. Pender, Áit foilsithe: Dublin
1660c	Cappard the upper, Clonkilly & Rushinlagh	BSD (La) Leathanach: 126 Books of Survey and Distribution (Co. Laois)
1819	Cappard "Cappard—High block."	Par. Stat. Imleabhar: III, Leathanach: 331 A statistical survey or, parochial survey of Ireland, (3 vols, Dublin, 1814, 1816, 1819) ii, lxvii. Údar: William Shaw Mason
1823	Capard	TAB Tithe Composition (Applotment) Book (imleabhair lámhscríofa ó c. 1830 atá ar coimeád sa Chartlann Náisiúnta) Bliain: 1824–40, Nóta: Go minic, tugtar ainm an pharóiste, nó eolas eile i gcolún na nótaí.
1837	Capard	Top. Dict. Imleabhar: II, Leathanach: 528 S. Lewis. A Topographical Dictionary of Ireland I-II (1837)
1837	Cappard	Top. Dict. Imleabhar: II, Leathanach: 529 S. Lewis. A Topographical Dictionary of Ireland I-II (1837)
1838	Capard	BS:AL Leathanach: La056,7 Boundary Surveyor c. 1830 as AL / Ordnance Survey Parish Namebooks. Bliain: 1830
1838	Cappard	Pigot Maps 1720:AL Leathanach: La056,7 Pigot Maps 1720:AL
1838	Capard	H.C. Bog Rep. 1810:AL Leathanach: La056,7 House of Commons Bog Report 1810 fianaise in AL / evidence in Ordnance Survey Parish Namebooks
1838	Cappard	HCSV:AL Leathanach: La056,7 High Commission Survey & Valuation Report 1824 Bliain: 1824
1838	Capard	Drogheda Map 1812:AL Leathanach: La056,7 Drogheda Map 1812:AL
1838	Capard	Cahill Co. Map:AL Leathanach: La056,7 Grand Jury Map of Co. Laois, ex AL
1838	Ceapa árd, 'high plot'	OD:AL Leathanach: La056,7 O'Donovan (leagan Gaeilge de logainm nó nóta agus é scríofa le dúch; John O’Donovan / Seán Ó Donnabháin a scríobh de ghnáth), ex AL. A note or an Irish form of a placename in the Ordnance Survey Parish Namebooks, usually written by John O'Donovan. Bliain: 1830-40, Bliain: 1835, Bliain: 1838
1838	Capard	OD (corr.):AL Leathanach: La056,7 Seán Ó Donnabháin, ceartúchán in AL/ John O'Donovan, correction in AL
2005	kaˈpaːrd	Áit. Fianaise áitiúil, ar théip go hiondúil, ar coimeád i gcartlann an Bhrainse Logainmneacha. Bliain: 1952-

Aire: Cáipéisíocht áirithe chartlainne de chuid an Bhrainse Logainmneacha í seo. Léirítear anseo cuid de réimse thaighde an Bhrainse Logainmneacha ar an logainm seo thar na blianta. D'fhéadfadh sé nach taifead iomlán é agus nach bhfuil aon rangú in ord bailíochta déanta ar an bhfianaise atá ann. Is ar an tuiscint seo atá an t-ábhar seo á chur ar fáil don phobal.

Is féidir leas a bhaint as an ábhar cartlainne agus taighde atá curtha ar fáil ar an suíomh seo ach an fhoinse a admháil. Ní mór scríobh chuig logainm@dcu.ie chun cead athfhoilsithe nó saincheisteanna eile maidir le ceadanna nó cóipcheart a phlé.