BRABHSÁIL

Ordlathas

contae

barúntacht

paróiste dlí

baile fearainn

baile fearainn
Bothchoill
ginideach: Bhothchoille
(Gaeilge)
Boyle
(Béarla)

Ordlathas

contae

barúntacht

paróiste dlí

Nóta mínithe

  • Gaeilge

    hut-wood?

    Tá an leagan Gaeilge seo an-amhrasach.

    Bheifí ag súil le rian ní ba shoiléire de -(th)ch- /-x-/ láir b’fhéidir, agus ag tús an 17ú haois go háirithe. Is amhlaidh is féidir -th- /h/ láir a léamh sa chuid is mó den fhianaise dhéshiollach 1622–1639 (d’fhéadfaí 1627 ‘Boghill’ a léamh mar ‘Boyhill’ agus 1601 ‘Boeman’ a léamh mar ‘Boehall’ más ea). Aon siolla amháin atá á chur in iúl i bhformhór na dtagairtí ó 1593 ‘Boell’ anuas. Cuir an fhianaise sin i gcomparáid le 1200 ‘Mothull’, 1400 ‘Moethail’, 1518 ‘Moyhell’ > 1571 ‘Moyle’, 1614 ‘Mohill’, 1637 ‘Moyhill’ faoi bf Maothail/Moyle (#3334) “soft ground” i gCeatharlach. Ba dheacair aon bhrí a fháscadh as * baothail, áfach, más focal mar sin atá taobh thiar den logainm seo — muna bhfuil sé gaolmhar le maothail féin. Féach go bhfuil talamh ghléireach (‘Peaty gleys acidic’) i ndeisceart an bhaile fearainn bhig seo (www.epa.ie).

    B’fhéidir go bhfuil ciall ag an gcomhfhocal Bóaill < + aill “cliff”, mar a mhol Ó Donnabháin, tharla go bhfuil an taobh theas den bhaile fearainn seo ar thaobh cnoic.

    Féach leis búal a chiallaigh ‘uisce’ de réir na seanghluaiseanna ar nós Sanas Cormaic (www.dil.ie s.n. 1 búal).

    Ainmneacha stairiúla:
    Luaitear mionainm eile sna foinsí stairiúla .i. 1607 ‘Ballinteian’, 1622 ‘Ballyshane alias Ballytian’ CPR, 1629 ‘Ballyntihan’, 1639 ‘Ballyntyhann’, ‘Ballytyan’, 1655 ‘Ballintean’, 1660c ‘Ballintean’, 1667 ‘Ballintean’ < Baile an tSiáin “the town of the fairy mound, hillock”. Cf. bf An Sián Beag (#28646) i Ros Fhionnghlaise.

Lárphointe

53.1375, -7.50809domhanleithead, domhanfhad
Eangach na hÉireann (le litir)
Á ríomh...
Eangach na hÉireann (gan litir)
Á ríomh...
Trasteilgean Mercator na hÉireann (ITM)
Á ríomh...

Tagairtí stairiúla

1593
Boell
App. V
O Doyne Ms. Leathanach: 167
1601
Boyle or Boeman
O Doyne Ms. Leathanach: 147
1607
Boell
O Doyne Ms. Leathanach: 4, 17, 18, 19
1607
Boill
O Doyne Ms. Leathanach: 19
1607-8
Boell
O Doyne Ms. Leathanach: 41
1608-9
Boell alias Boeman
O Doyne Ms. Leathanach: 77, 82
1609
Boell or Boemon
CPR Leathanach: 123
1622
Ballyshane alias Ballytian
CPR Leathanach: 540
1622
Boell alias Bohill
CPR Leathanach: 540
1622
Boell
O Doyne Ms. Leathanach: 110, 111
1627
Boghill
O Doyne Ms. Leathanach: 176
1629
Bohill
O Doyne Ms. Leathanach: 176, 177
1639
Bohill
O Doyne Ms. Leathanach: 179-181
1655
Ballintean Culusane Clarehill and Boyle
DS
1660c
Ballinteane, Clarehill, Culusane & Boyle
BSD (La) Leathanach: 121
1668
Ballintean
ASE Leathanach: 170
1668
Bayle or Boyle
ASE Leathanach: 170
1759
Boyle
CGn. Leathanach: 198.466.133219
1823
Boyle
TAB
1832
Bohill
Dunne Papers Leathanach: 146
1838
Boyle
BS:AL Leathanach: La054,8
1838
Boyle
DS:AL Leathanach: La054,8
1838
Boell
"See - division of landes and chiefries in suite between Tadie Doyne and Charles Doyne. First Part."
Division of Lands (O Doyne) Leathanach: La054,8
1838
Bo-aill, 'slope or declivity of cows'
OD:AL Leathanach: La054,8
1838
Boyle
OD:AL Leathanach: La054,8
2005
bɔil
Áit.

Aire: Cáipéisíocht áirithe chartlainne de chuid an Bhrainse Logainmneacha í seo. Léirítear anseo cuid de réimse thaighde an Bhrainse Logainmneacha ar an logainm seo thar na blianta. D'fhéadfadh sé nach taifead iomlán é agus nach bhfuil aon rangú in ord bailíochta déanta ar an bhfianaise atá ann. Is ar an tuiscint seo atá an t-ábhar seo á chur ar fáil don phobal.

Is féidir leas a bhaint as an ábhar cartlainne agus taighde atá curtha ar fáil ar an suíomh seo ach an fhoinse a admháil. Ní mór scríobh chuig logainm@dcu.ie chun cead athfhoilsithe nó saincheisteanna eile maidir le ceadanna nó cóipcheart a phlé.

Sonraí oscailte

Comhéadan feidhmchláir (API)

Ar fáil faoin gceadúnas Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
Eochair API ag teastáil chun rochtain a fháil ar na sonraí
Breis eolais maidir le API Logainm

Linked Logainm

Formáidí: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML

Á riar ag Taisclann Dhigiteach na hÉireann
Breis eolais maidir le Linked Logainm