Ordlathas
contae
barúntacht
paróiste dlí
baile fearainn
Ordlathas
contae
barúntacht
paróiste dlí
Nóta mínithe
- Gaeilge
hut-wood?
Tá an leagan Gaeilge seo an-amhrasach.
Bheifí ag súil le rian ní ba shoiléire de -(th)ch- /-x-/ láir b’fhéidir, agus ag tús an 17ú haois go háirithe. Is amhlaidh is féidir -th- /h/ láir a léamh sa chuid is mó den fhianaise dhéshiollach 1622–1639 (d’fhéadfaí 1627 ‘Boghill’ a léamh mar ‘Boyhill’ agus 1601 ‘Boeman’ a léamh mar ‘Boehall’ más ea). Aon siolla amháin atá á chur in iúl i bhformhór na dtagairtí ó 1593 ‘Boell’ anuas. Cuir an fhianaise sin i gcomparáid le 1200 ‘Mothull’, 1400 ‘Moethail’, 1518 ‘Moyhell’ > 1571 ‘Moyle’, 1614 ‘Mohill’, 1637 ‘Moyhill’ faoi bf Maothail/Moyle (#3334) “soft ground” i gCeatharlach. Ba dheacair aon bhrí a fháscadh as * baothail, áfach, más focal mar sin atá taobh thiar den logainm seo — muna bhfuil sé gaolmhar le maothail féin. Féach go bhfuil talamh ghléireach (‘Peaty gleys acidic’) i ndeisceart an bhaile fearainn bhig seo (www.epa.ie).
B’fhéidir go bhfuil ciall ag an gcomhfhocal Bóaill < bó + aill “cliff”, mar a mhol Ó Donnabháin, tharla go bhfuil an taobh theas den bhaile fearainn seo ar thaobh cnoic.
Féach leis búal a chiallaigh ‘uisce’ de réir na seanghluaiseanna ar nós Sanas Cormaic (www.dil.ie s.n. 1 búal).
Ainmneacha stairiúla:
Luaitear mionainm eile sna foinsí stairiúla .i. 1607 ‘Ballinteian’, 1622 ‘Ballyshane alias Ballytian’ CPR, 1629 ‘Ballyntihan’, 1639 ‘Ballyntyhann’, ‘Ballytyan’, 1655 ‘Ballintean’, 1660c ‘Ballintean’, 1667 ‘Ballintean’ < Baile an tSiáin “the town of the fairy mound, hillock”. Cf. bf An Sián Beag (#28646) i Ros Fhionnghlaise.
Lárphointe
Tagairtí stairiúla
1593 |
Boell
App. V
|
O Doyne Ms. Leathanach: 167
|
1601 |
Boyle or Boeman
|
O Doyne Ms. Leathanach: 147
|
1607 |
Boell
|
O Doyne Ms. Leathanach: 4, 17, 18, 19
|
1607 |
Boill
|
O Doyne Ms. Leathanach: 19
|
1607-8 |
Boell
|
O Doyne Ms. Leathanach: 41
|
1608-9 |
Boell alias Boeman
|
O Doyne Ms. Leathanach: 77, 82
|
1609 |
Boell or Boemon
|
CPR Leathanach: 123
|
1622 |
Ballyshane alias Ballytian
|
CPR Leathanach: 540
|
1622 |
Boell alias Bohill
|
CPR Leathanach: 540
|
1622 |
Boell
|
O Doyne Ms. Leathanach: 110, 111
|
1627 |
Boghill
|
O Doyne Ms. Leathanach: 176
|
1629 |
Bohill
|
O Doyne Ms. Leathanach: 176, 177
|
1639 |
Bohill
|
O Doyne Ms. Leathanach: 179-181
|
1655 |
Ballintean Culusane Clarehill and Boyle
|
|
1660c |
Ballinteane, Clarehill, Culusane & Boyle
|
BSD (La) Leathanach: 121
|
1668 |
Ballintean
|
ASE Leathanach: 170
|
1668 |
Bayle or Boyle
|
ASE Leathanach: 170
|
1759 |
Boyle
|
CGn. Leathanach: 198.466.133219
|
1823 |
Boyle
|
|
1832 |
Bohill
|
Dunne Papers Leathanach: 146
|
1838 |
Boyle
|
BS:AL Leathanach: La054,8
|
1838 |
Boyle
|
DS:AL Leathanach: La054,8
|
1838 |
Boell
"See - division of landes and chiefries in suite between Tadie Doyne and Charles Doyne. First Part."
|
Division of Lands (O Doyne) Leathanach: La054,8
|
1838 |
Bo-aill, 'slope or declivity of cows'
|
OD:AL Leathanach: La054,8
|
1838 |
Boyle
|
OD:AL Leathanach: La054,8
|
2005 |
bɔil
|
Aire: Cáipéisíocht áirithe chartlainne de chuid an Bhrainse Logainmneacha í seo. Léirítear anseo cuid de réimse thaighde an Bhrainse Logainmneacha ar an logainm seo thar na blianta. D'fhéadfadh sé nach taifead iomlán é agus nach bhfuil aon rangú in ord bailíochta déanta ar an bhfianaise atá ann. Is ar an tuiscint seo atá an t-ábhar seo á chur ar fáil don phobal.
Is féidir leas a bhaint as an ábhar cartlainne agus taighde atá curtha ar fáil ar an suíomh seo ach an fhoinse a admháil. Ní mór scríobh chuig logainm@dcu.ie chun cead athfhoilsithe nó saincheisteanna eile maidir le ceadanna nó cóipcheart a phlé.
Nasc buan
https://www.logainm.ie/28673.aspxSonraí oscailte
Comhéadan feidhmchláir (API)
Linked Logainm
Formáidí: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML