Hierarchy
county
barony
civil parish
subunits
Other names
Explanatory note
- Gaeilge
the shrine
Iasacht ón Laidin scrinium ‘shrine’ atá sa logainm seo. Séard a bhí sa scrín ó cheart ná soitheach do thaisí de chuid Naomh Colm Cille. Tá cur síos ag Edel Bhreatnach ar fhianaise luath an logainm in aiste léi a foilsíodh in Ríocht na Midhe (1996), ina dtugann sí le fios gurb é an tagairt is sine d’eaglais na Scríne ná ‘Scrín Coluim Cille dargain’ faoin mbliain 976 sna hannála ar a dtugtar Chronicon Scotorum. Measann sí gur ag trácht atá Annála Uladh, bliain 878, ar an scrín féin a tugadh go hÉirinn ó Oileán Í: ‘Scrín Coluim Cille 7 a minna olchena du tiachtain dochum nErenn for teicheadh ria Gallaibh’. Mar seo atá an abairt dheireanach aistrithe go Béarla ag an bhfear eagair, Gearóid Mac Niocaill: ‘the Shrine of Colum Cille and his other halidoms [i.e. venerated objects] arrived in Ireland, having been taken in flight to escape the foreigners’.
Bhí cuimhne fós ar an seanainm a bhí ar chnoc na Scríne timpeall na bliana 1100, tráth ar scríobhadh an ghluais chomhaimseartha seo i Leabhar na hUidhre: ‘Achall .i. tulach hi fil Scrín Choluim Cille indiu’. Tá an t-ainm réamhráite caomhnaithe i logainmneacha eile mar, Bealach Achaille i gCo. Thiobraid Árann agus Acaill i gCo. Mhaigh Eo. Níl sanasaíocht an logainm soiléir
Centrepoint
Please note: Some of the documentation from the archives of the Placenames Branch is available here. It indicates the range of research contributions undertaken by the Branch on this placename over the years. It may not constitute a complete record, and evidence may not be sequenced on the basis of validity. It is on this basis that this material is made available to the public.
Archival and research material provided on this site may be used, subject to acknowledgement. Issues regarding republication or other permissions or copyright should be addressed to logainm@dcu.ie.
Permanent link
https://www.logainm.ie/1922.aspxOpen data
Application programming interface (API)
Linked Logainm
Formats: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML