BRABHSÁIL
toghroinn
Tulaigh Bhinn Thoir
ginideach: Thulaigh Bhinn Thoir
(Gaeilge)
Tullyvin East
(Béarla)

Gluais

binn, beann
Béarla peak, cliff
tulach, tulaigh
Béarla hillock

Nóta mínithe

  • Gaeilge

    pleasant hillock?
    Is é is dóichí gurb é an t-aidiacht binn atá i gceist anseo: ‘ceolmhar’ an bhunbhrí atá leis, ach tá brí níos leithne, ‘taitneamhach, fónta’, freisin leis.

    Mheas Seán Ó Donnabháin gurbh é an áit seo a bhí i gceist sa tagairt ‘tulach mhoain’ in Annála Ríochta Éireann, agus gur bhotún a bhí ann do ‘tulach mhaoin’ (cf. 'Tulach Moain, i.e. Moan's hill, now called in Irish tulaigh mhaoin, and anglice Tullavin' san eagrán leis, Annála Rioghachta Eireann, V, 1375 nóta e). Is amhlaidh gur litriú foghraíochta atá sa ‘tulach moain’ seo ar áit eile ar fad, .i. Tulach Mhongáin (q.v.). Féach ‘As Cartlann na Logainmneacha: Tullyvin’, Dinnseanchas V, 20, agus nóta le de hÓir s.v. Tulach Mhoáin in ‘Annala As Breifne’, Breifne IV, 13 (1970), 86; féach leis de hÓir, ‘An t-athrú onga > ú i roinnt logainmneacha’, Dinnseanchas I, 8

  • English

    pleasant hillock?
    The second element is most likely to be the adjective binn: its primary meaning is ‘melodious’, but it also has a wider meaning, ‘pleasant, splendid’.

    John O'Donovan thought that this was the place referred to as ‘tulach mhoain’ in the Annals of the Four Masters, and that that Irish form was a mistake for ‘tulach mhaoin’ (cf. 'Tulach Moain, i.e. Moan's hill, now called in Irish tulaigh mhaoin, and anglice Tullavin' in his edition, Annála Rioghachta Eireann, V, 1375 note e). In fact this spelling ‘tulach moain’ is a phonetic rendering of an entirely separate name, .i. Tulach Mhongáin (q.v.). See ‘As Cartlann na Logainmneacha: Tullyvin’, Dinnseanchas V, 20, and a note by de hÓir s.v. Tulach Mhoáin in ‘Annala As Breifne’, Breifne IV, 13 (1970), 86; see also de hÓir, ‘An t-athrú onga > ú i roinnt logainmneacha’, Dinnseanchas I, 8

Lárphointe

54.0348, -7.10351domhanleithead, domhanfhad
Eangach na hÉireann (le litir)
Á ríomh...
Eangach na hÉireann (gan litir)
Á ríomh...
Trasteilgean Mercator na hÉireann (ITM)
Á ríomh...