Ordlathas
contae
barúntacht
paróiste dlí
baile
fo-aonaid
Ordlathas
contae
barúntacht
paróiste dlí
Nóta mínithe
- Gaeilge
Dún Seachlainn "the fort of Seachlann" < Domhnach Seachlainn "the church of Seachlann"
< Meán/Sean-Ghaeilge Domnach Sechnaill (Domhnach Seachnaill sa Nua-Ghaeilge) "the church of Seachnall"
Seachlann — ainm pearsanta ar foirm mheititéisithe é de Seachnall (< Secundinus)D’imigh claochlú nach beag ar an ainm seo le caitheamh na haimsire. Is í an tagairt is sine atá againn don áit ná iontráil in Annála Uladh ón mbliain 801, abbas Domnaig Sechnaill. Iasacht luath ó dominicum na Laidine is ea domnach agus baineann na heaglaisí a bhfuil an t-ainm seo orthu le tréimhse thosaigh na Críostaíochta in Éirinn.
Mar leis an dara cuid den logainm, Sechnall, iasacht atá ann ón ainm Laidine Secundinus. Bhí seisean ar dhuine de na heaspaig a bhí ag craobhscaoileadh na Críostaíochta in Éirinn sa 5ú haois. Taispeánann na samplaí stairiúla den logainm atá caomhnaithe i gcáipéisí eaglasta Laidine go ndearnadh Seachlainn de Seachnaill (gin.) de bharr meititéise faoi dheireadh an 12ú haois, e.g. ‘Douenhagsachlin’ (1187), ‘Dounaghsachlayne’ (1248). Tá an t-athrú céanna le feiscint san ainm pearsanta Mael Sechnaill > *Maol Seachlainn.
Faoi dheireadh an 14ú haois bhí Dún curtha in ionad Domhnach i dtosach an logainm, e.g. ‘Dunshaglyn’ (1374), ‘Donshaghlyn’ (1437). Tá an t-athrú céanna le feiscint i lámhscribhinní déanacha Gaeilge, ‘inghean an giúisdís Díolún ó Dhún Seachloinn’, cuir i gcás, in RIA 23 F 12 (18ú haois). Tá an méid a scríobhadh i Litreacha na Suirbhéireachta Ordanáis (LSO) (1836) faoin fhoirm Ghaeilge a bhí in úsáid ag cainteoirí Gaeilge an cheantair an tráth úd ag cur leis sin:
Dunshaughlin is always in Irish called Dún Seachlain (pron. Shoghlin) (or Duin S.——) for which they can assign no meaning — never Domhnach S ’ ... ‘In the townland of Bonestown [parish of Dunshaughlin] there is a holy well called Tobar Saint [sic] Seachlain.’
[—Litreacha na Suirbhéireachta Ordanáis (Co. na Mí) 263–4]
Lárphointe
Airíonna
Tagairtí stairiúla
1836 |
Dún Seachlain; Duin S.
"(the 'ea' in Seachlain like 'a' in what.)" "never 'Domhnach S:" [Nóta OC]
|
OC:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
St Secund[..]es's church
|
OD:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Dún Seochluin
|
pl:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Dunshaughlin
|
OD:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
The Parrish of Dunsaghlin
|
DS:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Dunshaghlym
|
DS:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Dunshaughlin
|
Larkin (Mí):AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Dunshaghlin
|
GJRates (Old Docket): AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Dunshaughlin
|
HCSV:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Dunshaughlin
|
HCER 1826:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Downesoghly
|
Inq. Eliz. I:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Donshaglan
|
Inq. Eliz. I:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Donshaglin
|
Inq. J I:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Donshaghlin
|
Inq. J I:AL Leathanach: Mí039,9
|
1836 |
Downeshallin
|
Inq. J I:AL Leathanach: Mí039,9
|
Aire: Cáipéisíocht áirithe chartlainne de chuid an Bhrainse Logainmneacha í seo. Léirítear anseo cuid de réimse thaighde an Bhrainse Logainmneacha ar an logainm seo thar na blianta. D'fhéadfadh sé nach taifead iomlán é agus nach bhfuil aon rangú in ord bailíochta déanta ar an bhfianaise atá ann. Is ar an tuiscint seo atá an t-ábhar seo á chur ar fáil don phobal.
Is féidir leas a bhaint as an ábhar cartlainne agus taighde atá curtha ar fáil ar an suíomh seo ach an fhoinse a admháil. Ní mór scríobh chuig logainm@dcu.ie chun cead athfhoilsithe nó saincheisteanna eile maidir le ceadanna nó cóipcheart a phlé.
Nasc buan
https://www.logainm.ie/1416707.aspxSonraí oscailte
Comhéadan feidhmchláir (API)
Linked Logainm
Formáidí: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML