BRABHSÁIL
An Uaimh
ginideach: na hUaimhe
ainm deimhnithe (Cad é seo?)
(Gaeilge)
Navan
(Béarla)

Gluais

uaimh, óin, ón
Béarla cave, souterrain

Ordlathas

contae

barúntacht

paróiste dlí

Nóta mínithe

  • Gaeilge

    the cave (? < Odhbha, nach léir brí dó)
    Tá de chosúlacht idir An Uaimh agus B, PO Ceanannas (q.v.) gur athraíodh an t-ainm Béarla a bhí ar an dá bhaile i dtosach an 20ú haois. Is amhlaidh a cuireadh An Uaimh in ionad Navan sa bhliain 1922. Cuireadh Navan ar ais i 1970. Dealraíonn sé, óna bhfuil scríofa ag Diarmuid Ó Murchadha in alt dar teideal ‘Odhbha and Navan’ san irisleabhar Ríocht na Mídhe (1992–3), gur as an sean-logainm Odhbha a tháinig An Uaimh. Seo achoimre Uí Mhurchadha ar éirim na haiste s’aigesean:

    The moat near Navan was originally a prehistoric burial mound called Odhbha. In early Christian times it was used as a fortified residence by local Gaelic tribes and from the ninth century occasionally by Vikings. The Normans made it into a motte and bailey fortification in 1176. A 12th century monastery built near it adopted its name, (n)Odhbha(n), as Novan, and this became the recognised name of the nearby town in Latin and English, changing to Navan in the 16th century. Speakers of Irish replaced Odhbha with a slightly different word, *An Uamha* or *An Uaimh*.

Lárphointe

53.6478, -6.68448domhanleithead, domhanfhad
Eangach na hÉireann (le litir)
Á ríomh...
Eangach na hÉireann (gan litir)
Á ríomh...
Trasteilgean Mercator na hÉireann (ITM)
Á ríomh...

Airíonna

POTá postoifig anseo nó bhí tráth

Taifid chartlainne

íomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilteíomhá scanáilte

Tagairtí stairiúla

1598
Navan
91
Descr. Ir.
1598
the Novan
(Gluais) Navan — Bishop of Meath, Baron of the Novan, Js. Dillon of Moymet, Rob. Rochfort of Kilbrid, Alex. Evers of Rathtain, Rd Bellew of Bellewestown, Jn. Waffer of Gainstown, Js. Warren of Philpottstown, Js. Hill of Allenstown, Jn. Eustace of Lescartan, Rd. Misset of the same, Geo. Cusake of Rathallrone, Chr. Netterville of Black Castle, Descript. Ir. 94
Descr. Ir.
1600
the Navan
Pardon to Tho. Warren, of the Navan, gent. Rich. O Hone, his servant. F 6394
F
1630
Nauan
Proclamations
1715c
Nuadh-Átha
Stair Éamuinn Uí Chléire Leathanach: 31
1728
nuadhAth
KIL 20 Leathanach: 136
1728
don Nuadhath
KIL 20 Leathanach: 147
1836
Nuadh-Áth
[Baile Átha Troim, Baile Átha Buí, Cill Dealga, srl.]
LSO (Mí) Leathanach: 240
1836
An Uaimh
[Maigh nEalta, An Obair & baile na hUaimhe féin]
LSO (Mí) Leathanach: 240
1891
’Nuaimh (nooav), ‘Navan’
[Maigh nEalta (Mí)]
Iris. na G. Imleabhar: IV, Leathanach: 76
1891
Aonach an Uaimh (eená in ooav), ‘the fair of Navan’
[Maigh nEalta (Mí)]
Iris. na G. Imleabhar: IV, Leathanach: 76
1901
Nuaimh
[Ó Méith (Lú)]
Iris. na G.
1922
An Uaigh, gen. na hUaighe
[Fearnaigh (Mu)]
Laoide
1922
An Uaimh, gen. na hUaimhe
[Fearnaigh (Mu)]
Laoide
2011
ˈnaːvn̩
(Fear as Edenburt (Ca))
Áit. Cainteoir: 3, Uimhir : T01

Aire: Cáipéisíocht áirithe chartlainne de chuid an Bhrainse Logainmneacha í seo. Léirítear anseo cuid de réimse thaighde an Bhrainse Logainmneacha ar an logainm seo thar na blianta. D'fhéadfadh sé nach taifead iomlán é agus nach bhfuil aon rangú in ord bailíochta déanta ar an bhfianaise atá ann. Is ar an tuiscint seo atá an t-ábhar seo á chur ar fáil don phobal.

Is féidir leas a bhaint as an ábhar cartlainne agus taighde atá curtha ar fáil ar an suíomh seo ach an fhoinse a admháil. Ní mór scríobh chuig logainm@dcu.ie chun cead athfhoilsithe nó saincheisteanna eile maidir le ceadanna nó cóipcheart a phlé.

Sonraí oscailte

Comhéadan feidhmchláir (API)

Ar fáil faoin gceadúnas Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
Eochair API ag teastáil chun rochtain a fháil ar na sonraí
Breis eolais maidir le API Logainm

Linked Logainm

Formáidí: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML

Á riar ag Taisclann Dhigiteach na hÉireann
Breis eolais maidir le Linked Logainm