Ordlathas
contae
barúntacht
paróiste dlí
baile fearainn
Ordlathas
contae
barúntacht
paróiste dlí
Nóta mínithe
- Gaeilge
the town of Adam
Adam — ainm pearsanta (< Adam na nAngla-Normannach)Is ann do mhalairt de ghaelú ar Adam ina bhfuil an dara siolla fada .i. Adám, ainm atá le fáil i logainmneacha eile sa deisceart — féach bf Baile Mhic Adáim (#24453) i gCiarraí, bbf Baile Adáim (#50408; #50478; #50367) i bPort Láirge. Ach ní dócha gur fianaise ar an bhfoirm sin atá sna tagairtí eisceachtúla 1557 ‘Bally Adame’, 1578 ‘Ballyadame’ anseo (leg. -ms?). Leaganacha gaelaithe iad Adam agus Adám araon den ainm pearsanta a thug na hAngla-Normannaigh isteach, agus ní hionann is Ádhamh ar gaelú luath é ar an ainm bíobalta. (Cf. Seán (< Seaghán) < Jehan na nAngla-Normannach, nach ionann is Eoin < Iohannes an Bhíobla.) Ní léir cén t-údarás atá ag O’Byrne nuair a deir go bhfuair Ballyadams ainm ó ‘Adam O’More’ a thóg caisleán anseo le linn Anraí VII a bheith i réimeas i Sasana (1485–1509) (Hist. Queen’s Co. (1856) 74). Tá cur síos ar an gcaisleán san Fhardal Seandálaíochta (www.archaeology.ie) agus in Laois: History & Society 401–2; cf. Fitzgerald in Journal of Kildare Archaeological and Historical Society VII.
Mionainmneacha ar an léarscáil:
- Sa teampall paróiste in iarthar an bhaile fearainn léirítear Shone Apheeka Bowen’s Tomb SO < Seán an Phíce “John of the pike”, leasainm maslach ag muintir Laoise ar John ap Thomas ap Owen (†c.1570), sinsear an teaghlaigh a fuair tailte anseo sa phlandáil. (Cf. Fitzgerald in Journal of Kildare Archaeological and Historical Society VII 23–27; deir O’Hanlon gurbh é Sir John Bowen (†1644) Seán an Phíce in Hist. Queen’s Co. I 184, ach féach gur thaobhaigh seisean leis na Gaeil i 1641: cf. Teistíochtaí 1641 Laois 56r, 57v, 250r, Cill Dara 328r, etc.)
- Taobh thuaidh den chaisleán tá Tubbernagapple SO 25ʺ (1912 ‘Tober-na-Goppal’ JKAS VII 20) < Tobar na gCapall “the well of the horses”.
Lárphointe
Tagairtí stairiúla
1546 |
baile adam
|
ARÉ Imleabhar: V, Leathanach: 1496
|
1549 |
Ballyadam, Ragilbert & Kilmokide
|
Carrigan MS Imleabhar: 46, Leathanach: 66
|
1549 |
Balleckadam
|
F Leathanach: 402
|
1549 |
Baliadam
|
F Leathanach: 403
|
1551 |
Ballyadam
|
F Leathanach: 662
|
1551 |
Ballyadam
|
F Leathanach: 712
|
1557 |
Bally Adame
|
P.R.O.L. Leathanach: 62/1
|
1564c |
ballendem
|
|
1565c |
Balliadams
|
|
1567 |
Ballyadam
|
Inq. Lag. Leathanach: 1 Eliz.
|
1570 |
Ballyadam
|
F Leathanach: 1490
|
1578 |
Ballyadam
|
F Leathanach: 3359
|
1578 |
Ballyadame
|
F Leathanach: 3359
|
1578 |
Ballyadams
|
F Leathanach: 3497
|
1582 |
Balliadams
|
F Leathanach: 3986
|
1594 |
Balliadam
Robert Bowen
|
F Leathanach: 5895
|
1596 |
Adamston
|
F Leathanach: 5995
|
1596 |
Balliadams
|
F Leathanach: 5999
|
1602 |
Ballyadams
|
F Leathanach: 6775
|
1607 |
Balliadam
|
CPR Leathanach: 116
|
1609 |
Adamston
|
CPR Leathanach: 153
|
1614 |
Balleadames
|
CPR Leathanach: 267
|
1622 |
Ballyadam
|
Inq. Lag. Leathanach: 21 J I
|
1623 |
Balleadams
|
Inq. Lag. Leathanach: 24 J I
|
1637 |
Ballyadams
|
Inq. Lag. Leathanach: 21 C I
|
1637 |
Ballyaddams
|
Inq. Lag. Leathanach: 21 C I
|
1642 |
Bally Adam
|
|
1642 |
Bally Adams
|
|
1642 |
Ballyaddames
|
|
1655 |
Balliadams
|
|
1655 |
Ballyadams
|
|
1659 |
Ballyadams (barony)
|
Cen. Leathanach: 501
|
1659 |
Ballyadams
|
Cen. Leathanach: 506
|
1660c |
BallyAddams
|
BSD (La) Leathanach: 108
|
1685 |
Balliadams
|
|
1805 |
Ballyadams
|
|
1838 |
Ballyadams
|
BS:AL Leathanach: LA009,4
|
1838 |
Ballyadams
|
HCons PR:AL Leathanach: LA009,4
|
1838 |
Ballyadams
|
Map 1831 (Kemmis):AL Leathanach: LA009,4
|
1838 |
Ballyadam
|
Inq. Eliz. I:AL Leathanach: LA009,4
|
1838 |
Ballyadam
|
Inq. J I:AL Leathanach: LA009,4
|
1838 |
Ballyadams
|
Inq. C I:AL Leathanach: LA009,4
|
1838 |
Ballyadams
|
Inq. G III:AL Leathanach: LA009,4
|
1838 |
Ballyadams
|
OD:AL Leathanach: LA009,4
|
1969 |
Ballybrophy – Baile Uí Bhróithe
|
Bailte Poist Leathanach: 43
|
2005 |
Baile Ádhaimh
|
Aire: Cáipéisíocht áirithe chartlainne de chuid an Bhrainse Logainmneacha í seo. Léirítear anseo cuid de réimse thaighde an Bhrainse Logainmneacha ar an logainm seo thar na blianta. D'fhéadfadh sé nach taifead iomlán é agus nach bhfuil aon rangú in ord bailíochta déanta ar an bhfianaise atá ann. Is ar an tuiscint seo atá an t-ábhar seo á chur ar fáil don phobal.
Is féidir leas a bhaint as an ábhar cartlainne agus taighde atá curtha ar fáil ar an suíomh seo ach an fhoinse a admháil. Ní mór scríobh chuig logainm@dcu.ie chun cead athfhoilsithe nó saincheisteanna eile maidir le ceadanna nó cóipcheart a phlé.
Nasc buan
https://www.logainm.ie/28121.aspxTuilleadh eolais faoin áit seo
Béaloideas
Tá ábhar a bhaineann leis an áit seo i gCnuasach Bhéaloideas Éireann (dúchas.ie):
Sonraí oscailte
Comhéadan feidhmchláir (API)
Linked Logainm
Formáidí: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML