BRABHSÁIL
baile fearainn
Garraí Hoidir
ginideach: Gharraí Hoidir
ainm neamhdheimhnithe (Cad é seo?)
(Gaeilge)
Garryhedder
(Béarla)

Gluais

Béarla garden, court

Ordlathas

contae

barúntacht

paróiste dlí

Nóta mínithe

  • Gaeilge

    the garden of —

    Ní léir bunús an cháilitheora anseo. Bheifí ag súil le rian éigin den fhréamhchonsan san fhianaise dá mba mhír Ghaeilge a bhí ann (m.sh. * siodar = seadán). D’fhéadfadh sé gur leagan gaelaithe d’ainm nó de shloinne Angla-Normannach atá ann. Bheadh a leithéid neamhchomónta go leor mar ainm baile fearainn sa bharúntacht seo, ach cf. 1593 ‘Garrigallared’ pléite faoi bf An Garrán Cnó (#28643) agus bf An Briotás (#28387).

    Díol spéise na foirmeacha béarlaithe ‘-hudder’, ‘-hiddert’, ‘hid(d)er’ anseo a chur i gcomparáid leis an sloinne Angla-Normannach seo a leanas a thagann i gceist in áiteanna eile: 1540 ‘Goddardsgraunge’, 1752 ‘Greogedar’ faoi bf Gráig Ghodard/ Gragadder (#25389) i gCill Dara; 1665 ‘Donnogh Gidder’ (ainm Gaeil), 1666 ‘Ballygider’, bf Baile Ghoidir (#45976) i dTiobraid Árann. Cf. 1659 ‘Guithers Towne’, bf Gudderstown/Baile Ghudair (#33445) i gContae Lú agus 1297 ‘Cordelet Godar’ (ainm Gaill) CJR (Tiobraid Árann/Cill Dara). Tá guta cúil /o/ nó /u/ níos comónta i gcéad siolla an leagain ghallda (‘Goddards-’, ‘Godar’), ach tá guta tosaigh /i/ nó /e/ sa chéad siolla sna leaganach gaelaithe (‘-gedar’, ‘Donnogh Gidder’, ‘-gider’). Measaimid gur Goddard an sloinne atá sna samplaí seo go léir, agus é gaelaithe mar Goidir/Giodar(d). Ar an múnla céanna, d’fhéadfaí an sloinne Hodder a chur i gcás sa logainm idir chamáin, go ndearna Hoidir/Hiodar(d) de sa Ghaeilge. Cloímid leis an litriú Hoidir anseo mar réiteach fuaime.

    Ní luaitear an baile fearainn seo i Leabhar na nDeachúna; is cosúil go bhfuil an chuid thuaidh de san áireamh faoi ‘Coolagh’ (= bf Cúlach (#28375)) agus an chuid theas de san áireamh faoi ‘Lahoole’ (cf. dr Droichead na Leathchúile/Lahoole Bridge (#107022) in iarthar an bhaile fearainn) (is féidir na sloinnte faoin dá fho-roinn sin sa Tithe Applotment Book a chur i gcomparáid le dáileadh na sloinnte faoi Garryhedder in Griffith’s Valuation chun an suíomh a bheachtú). Cf. tagairtí stairiúla ar nós 1639 ‘Garryhederbegg, Garryhedermore’.

Lárphointe

53.142, -7.62396domhanleithead, domhanfhad
Eangach na hÉireann (le litir)
Á ríomh...
Eangach na hÉireann (gan litir)
Á ríomh...
Trasteilgean Mercator na hÉireann (ITM)
Á ríomh...

Tagairtí stairiúla

1566
Garryhudder
F Leathanach: 973
1569
Garihidert
O Doyne Ms. Leathanach: 154
1571
Garryhudert
F Leathanach: 1804
1578
Garryhunder
F Leathanach: 3399
1586
Garryhande
F Leathanach: 4923
1601
Garryhudder
F Leathanach: 6522
1601
Garryhubert
F Leathanach: 6523
1604
Garrihande
CPR Leathanach: 3
1607
Garryhider
O Doyne Ms. Leathanach: 21
1607
Garryhidermore
O Doyne Ms. Leathanach: 21
1607
Garrihidermore
O Doyne Ms. Leathanach: 21
1630
Garriherdermore
Inq. Lag. Uimhir: 6 Car. I
1630
Garryherderbegg
Inq. Lag. Uimhir: 6 Car. I
1639
Garryhederbegg
O Doyne Ms. Leathanach: 181
1639
Garryhedermore
O Doyne Ms.
1655
Garrihidder and Lisneroad
DS
1659
Garrihuddet or Garrihunder
Cen. Leathanach: 505
1660c
Garrihudder & Lisneroade
BSD (La) Leathanach: 123
1667
Garryhidder and Lisneroode
ASE Leathanach: 135
1685
Garihider
Hib. Del.
1819
Garryheddar
"[Derivation] Not ascertained."
Par. Stat. Leathanach: 331
1838
Garriherdermore, Garryherderbegg
Inq. C I:AL Leathanach: La036,34
1838
Garrihudder
DS:AL Leathanach: La036,34
1838
Garry-heather
[siombail ghairid ós cionn an 'a']
pron.:AL Leathanach: La036,34
1838
Garryheader
BS:AL Leathanach: La036,34
1838
Garryhider
HCons PR:AL  Leathanach: La036,34
1838
Garryheader
Map 1824 (Warnesford):AL Leathanach: La036,34
1838
Garryhider
HCSV:AL Leathanach: La036,34
1838
Garryhider
CM:AL Leathanach: La036,34
1838
Gardaidh oitir, 'ottar's oak wood'
OD:AL Leathanach: La036,34
1838
Garry heather
pl:AL Leathanach: La036,34
1838
Garryhedder
OD:AL Leathanach: La036,34
1838
[Garryhedder]
"It contains a sub-denomination called 'Lahool'."
Desc. Rem.:AL Leathanach: La036,34
1997
ˌgariːˈhedər
Áit. Uimhir : C897b2
2005
gariˑˈhedar
Áit.
2011
ˌgariˈhedər
[d] leathan déadach; Oifig an Phoist, Baile Mhic Adaim (UF), 3km siar uaidh
Áit.

Aire: Cáipéisíocht áirithe chartlainne de chuid an Bhrainse Logainmneacha í seo. Léirítear anseo cuid de réimse thaighde an Bhrainse Logainmneacha ar an logainm seo thar na blianta. D'fhéadfadh sé nach taifead iomlán é agus nach bhfuil aon rangú in ord bailíochta déanta ar an bhfianaise atá ann. Is ar an tuiscint seo atá an t-ábhar seo á chur ar fáil don phobal.

Is féidir leas a bhaint as an ábhar cartlainne agus taighde atá curtha ar fáil ar an suíomh seo ach an fhoinse a admháil. Ní mór scríobh chuig logainm@dcu.ie chun cead athfhoilsithe nó saincheisteanna eile maidir le ceadanna nó cóipcheart a phlé.

Sonraí oscailte

Comhéadan feidhmchláir (API)

Ar fáil faoin gceadúnas Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
Eochair API ag teastáil chun rochtain a fháil ar na sonraí
Breis eolais maidir le API Logainm

Linked Logainm

Formáidí: RDF | RDF N3 | RDF JSON | RDF XML

Á riar ag Taisclann Dhigiteach na hÉireann
Breis eolais maidir le Linked Logainm